Pagina's

vrijdag 30 september 2011

Tweemaal Spanje: De stemmen van de Pamano en Winter in Madrid


Sedert ik Het bloed in onze aderen las (zie blogbericht  25 aug 2011), lijkt het wel alsof de boeken over de Spaanse burgeroorlog zomaar mijn richting uit komen waaien. Ik pik er hier twee van de interessantste uit en maak er meteen een duo-bespreking van.

Ik begin met De stemmen van de Pamano van de Catalaan Jaume Cabré. Het boek vertelt zestig jaar Spaanse geschiedenis, van de Spaanse burgeroorlog, over het bewind van Franco, en het herstel van de democratie in de jaren zeventig tot 2002. Het vertelprocedé is een beproefde truc: Tina maakt een fotoboek over de bergstreek ten noorden van Barcelona. Bij de sloop van het dorpsschooltje van Torena vindt ze in een stapel schoolschriftjes het geheime dagboek van de oude schoolmeester Oriol Fontelles, wiens naam haar al was opgevallen op het kerkhof. Oriol stierf in 1944 en was volgens zijn grafsteen lid van de falangisten, de knokploegen van het Franco-regime. Het dagboek vertelt een heel ander verhaal. Tina gaat op zoek naar de waarheid.
De verhaallijnen lijken op het eerste gezicht nogal chaotisch, maar Cabré blijft het overzicht houden. Het verhaal is zo boeiend en spannend dat de lezer hem volgt.  Dat de personages  zo uit een willekeurig dorp – Torena is trouwens een fictieve naam – zouden kunnen komen geeft het verhaal zijn authenticiteit. De openingsscènes waar beneden in de straat de franquistische naamborden worden verwijderd terwijl dat alles gadegeslagen wordt door een oude vrouw op een balkon zijn heel treffend voor de tweespalt in het hart van deze gemeenschap.  
Een roman die vraagtekens zet bij de geschiedschrijving, die doorgaans geschreven wordt door de overwinnaars en een must voor al wie iets meer wil begrijpen van het moderne Spanje, dat nog lang niet in het reine is met zijn verleden. 
✮✮✮✭☆

Winter in Madrid van C.J. Sansom is andere koek. Het verhaal speelt zich grotendeels af in 1940 in Madrid, na de Spaanse burgeroorlog. De westerse wereld vraagt zich bezorgd af of Franco Spanje neutraal zal houden. Hij flirt steeds openlijker met het oprukkende nazi-regime. En in Madrid is de toestand ronduit dramatisch: de bevolking lijdt honger en kou en het is er niet veilig. In dat wespennest komt Harry Brett terecht. In opdracht van de Engelse regering moet hij contact zoeken met een oude schoolvriend, die ervan verdacht wordt louche zaken te doen met de falangisten. Het wordt een opdracht waarbij Harry niet aan de zijlijn kan blijven staan.
De personages blijven toch wat oppervlakkig getekend, met een wel heel doorzichtig liefdesverhaal. En dat is jammer, want Winter in Madrid is vlot geschreven. Het boek leest ondanks het sombere decor lekker weg. Voor liefhebbers  van een spannende avonturenroman in een historisch kader.
✭✭✭☆☆


De stemmen van de Pamano – Uitgeverij Signatuur – 536 blz.
Winter in Madrid – Uitgeverij De Fontein – 510 blz.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten