Pagina's

donderdag 7 maart 2019

Het achtste leven (voor Brilka) - Nino Haratischwili

Vertaald door Elly Schippers en Jantsje Post
Uitgegeven bij Atlas Contact
1275 blz.

Wat een boek! Het achtste leven is het kleurrijke levensverhaal van een Georgische familie.   Het begint bij een chocolatier in een klein provinciestadje in Georgië. Hij bedenkt een verslavend chocoladerecept, dat zijn familie welstand bezorgt maar evengoed een duister gevaar inhoudt. Zes generaties lang worden we meegenomen in een rollercoaster van een verhaal dat felrood kleurt, want de roman is niet alleen een familiekroniek maar ook het verhaal van de opkomst en de ondergang van de Sovjet-Unie.  Stalin en Beria, beide erg bepalend voor het leven van de Sovjetburgers, waren trouwens zelf Georgiërs, en Haratischwili laat hen ook in het privéleven van haar personages opdraven, zonder dat ze trouwens met naam zo genoemd worden. 
Dat het leven van de nazaten van de chocolatiers niet altijd  over rozen ging, is op zijn minst een understatement. Wie in het begin van de twintigste eeuw geboren is, heeft zijn portie lijden wel gekend. In het geval van Georgië en  de Sovjet-Unie krijg je sterk de indruk dat  de mensen er ook tussen en na de wereldoorlogen geen respijt kregen.  Maar wat een krachtige personages heeft al die ellende opgeleverd. Vooral Stasia, een van de dochters van de chocolatier heeft een onuitwisbare indruk nagelaten. 
Echt makkelijke lectuur was de roman ook niet. Het verhaal wordt verteld door een van de achterkleindochters van Stasia aan haar nichtje Brilka. Veel van wat ze vertelt, heeft ze ook maar van horen zeggen, van haar overgrootmoeder Stasia. Dat maakt haar een eerder onbetrouwbare verteller, en het verhaal leest het best wanneer de verteller haar nadrukkelijke manier om Brilka aan te spreken 'vergeet', en  rechtstreeks in de levens van Stasia en dat van haar kinderen duikt.  
Er zijn dus schoonheidsfoutjes, wat bijna onvermijdelijk is in een roman van die lengte.  Toch heb ik heel hard van deze roman genoten. Dat heeft zeker te maken met de vlotte stijl van Nino Haratischwili, die behalve romanauteur ook nog regisseuse en dramaturge is.  Het boek is inderdaad soms theatraal, maar om 1275 pagina's door te komen lijkt me dat eerder een voordeel dan een nadeel. Een aanrader voor wie van geschiedenis houdt. 

★★★★1/2