altijdeenboek

Vrijheid van Jonathan Franzen

Het boek was nog niet uit of de recensenten schreeuwden al om ter luidst dat dit het boek van het jaar zou worden. Dat heb je met gehypete auteurs. Mijn favoriete leeservaring kondigt zich meestal met wat minder bombarie aan. Afwachten dus, en toch maar lezen.

In Vrijheid vertrekt Franzen net als in De correcties van de microwereld van het gezin en gebruikt het verder als opstapje naar de ruimere wereld. Het ouderpaar Patty en Walter Berglund doet hard zijn best om anders te leven dan hun ouders. Nadat Patty abrupt haar sportcarrière heeft moeten opgeven, stort ze zich vol overgave op het moederschap. En net zij slaagt er niet in om een bevredigende communicatie met haar kinderen op te bouwen. Walter probeert de troosteloosheid van zijn jeugd met een alcoholische vader en een marginale broer uit te wissen door een soort groene superjongen te worden. Maar een controversiële campagne brengt hem in het oog van de storm. Hun pad wordt voortdurend gedwarst door Richard Katz, een muzikant met een hoog rock-and-rollgehalte, die de catalysator van hun huwelijk wordt. Hun kinderen Jessica en Joey maken hun eigen keuzes. Vooral de zoon loopt daarbij in de kijker: al heel snel zet hij zich af tegen de verstikkende liefde van zijn moeder en maakt drastische keuzes. Met zijn strapatsen brengt hij kleur in deze wijdlopige roman, die met (iets te veel?) oog voor detail het leven van een middleclass gezin uit het Midwesten van de Verenigde Staten volgt. De grote wereld is nooit ver weg: het tijdperk van Bush, Clinton, Lewinsky, de oorlog in Irak, 9/11, de Club van Rome, de milieubeweging, de vete tussen Republikeinen en Democraten, consumentisme, de nieuwste technologische ontwikkelingen, ...

En de titel? Vrijheid of eerder de illusie van (keuze)vrijheid loopt als een rode draad doorheen deze roman. Meer dan eens wordt er nogal expliciet naar verwezen, alsof de auteur plots beseft dat zijn lezers die draad anders wel eens uit het oog zouden kunnen verliezen, door de wel erg lang uitgesponnen familie(soap)toestanden en de soms drammerigere politiek-economische betogen. 

Als leeservaring geeft dat een dubbel gevoel: je wordt door de formule van de familiekroniek  voortgezogen naar het einde, maar je beseft tegelijkertijd dat je onderweg met graagte enkele bladzijden overslaat.  

Misschien moet ik bij een tweede lectuur maar eens mijn eigen ‘remake’ lezen. 
★★★☆☆