altijdeenboek

Lucifer van Connie Palmen

Uitgeverij: Prometheus

352 pagina's

In 1981 sterft de vrouw van Lucas Loos, Nederlands componist, na een val van het terras van hun vakantiehuisje in Griekenland. Twintig jaar na datum gaat de schrijfster op zoek naar de ware toedracht achter dit overlijden. Lucifer is het  verhaal van die zoektocht. Ze loodst de lezer  heel handig binnen in het verhaal via insinuaties en geruchten. Er zijn ook wel heel veel toevalligheden rond dit overlijden. En Lucas Loos is een flamboyante persoonlijkheid, die in het Amsterdamse kunstwereldje niet op een vijand meer of minder keek. Spanning genoeg dus in deze roman, die tegelijk ook zeer intelligent geschreven is.

De roman heeft ook wel wat weerhaakjes. De Amsterdamse kunstscene is wel zeer nadrukkelijk in beeld. De gebeurtenissen zijn gedeeltelijk   geïnspireerd op de dramatische dood van  Marina Schapers, vrouw van Peter Schat, zodat je deze roman als een sleutelroman kan lezen. Maar wie net als ik nog nooit van Peter Schat gehoord had, heeft daar weinig aan.

Bovendien doorspekt Connie Palmen haar werk voortdurend met essayistische uitweidingen over kunst en muziek. Ik word niet warm noch koud van theorieën over de crisis van de tonaliteit, en begrijp zo goed als niets van een chromatische toonladder die teruggebracht wordt tot twaalf drieklanken en waarom dat zo’n geniale zet is in het bestrijden van de crisis van de muzikale harmonie. Toch heb ik het boek vrijwel moeiteloos uitgelezen. Alleen op het einde  was er een soort van oververzadiging: in het laatste bedrijf (met een knipoog naar de wereld van opera en tragedie) komt er een bijna overbodige round-up waarin alle overgebleven medespelers en getuigen van het drama van toen nog eens alles op een rijtje zetten. Maar wat werkt bij Baantjer heeft hier een tegenovergesteld effect: interpretaties en duidingen worden met zeer veel referenties  naar andere kunstenaars ten berde gebracht en verhogen alleen maar het eruditiegehalte aan het eind van deze roman. Wie zich nog steeds afvroeg welk aandeel Lucas Loos had in de dood van zijn vrouw, is eraan voor zijn moeite.

Lucifer is namelijk geen whodunnit, maar een filosofische roman, vol bedenkingen over de aard van het kunstenaarschap, over roem en ambitie,  over vriendschap en loyaliteit, over verraad en genialiteit. Connie Palmen ten voeten uit.
★★★☆☆