Het bloed in onze aderen, van Miguel Bulnes

Uitgeverij Prometheus Amsterdam

620 blz.

Een historische roman van 620 blz. over de jaren 1921-1923, een minder gekende periode uit de Spaanse geschiedenis.  Van Franco nog geen sprake, en alleen de gevorderde Spanjekenner zal de namen van politici herkennen. Niet direct een comfortabele beginsituatie voor een roman. Wat heeft Het bloed in onze aderen dan te bieden?

Het verhaal begint in Marokko waar het Spaanse leger tevergeefs probeert de opstand van de Rifberbers te onderdrukken. Kolonel Augusto Santamaría del Valle is een van de weinige overlevenden maar ook hij komt zeer gehavend uit de strijd. Actieve dienst zit er niet meer in en hij krijgt een post bij de Veiligheidsdienst in Madrid.  Als een van zijn inspecteurs vermoord wordt, bijt hij zich vast in het onderzoek en dit houdt de roman spannend tot de laatste bladzijden.

Minstens even spannend is de actie op het politieke strijdtoneel. Het is erg woelig in Spanje: links en rechts staan steeds vaker tegenover elkaar en zijn ook onderling erg verdeeld. Aanslagen, straatgevechten, regelrechte liquidaties in gangsterstijl, schandalen in de bovenklasse, geruchten over een op handen zijnde staatsgreep door de militairen - die van links of die van rechts? - en de roep naar autonomie in Catalonië, waar met name in Barcelona de toestand uiterst explosief is.  

Er valt nogal wat te behappen voor de lezer. Een voortdurend schakelen tussen Barcelona en Madrid, tussen heden en verleden, en heel veel personages en figuranten. Een ingewikkeld net van intriges en evenzoveel pionnen in de strijd. Republikeinen, anarchisten, vrijmetselaars, vrije vakbonden, vakbonden van links, van rechts, nationalisten, patriotten, de Kerk, het leger … Spanje beleeft chaotische tijden en je bent als lezer al tevreden als je de grote lijn blijft zien.   Gelukkig weet de auteur dat alles zeer soepel te doen, en ook de nevenpersonages zijn meer dan behoorlijk getekend. 
Literaire hoogstandjes moet je dan weer niet zoeken in deze roman. De stijl is niet onprettig, maar wel rechttoe-rechtaan. Heel veel feiten dus, veel namen, een gevulde plot, maar in de memoires van de kolonel, die een soort van rode draad vormen doorheen de roman, maakt de auteur toch ook tijd voor wat reflectie, soms in de vorm van one-liners. Deze heb ik onthouden:  " [...] in stilte smeekte om een wonder: het herstel van mijn been, zodanig dat ik in actieve dienst kon terugkeren naar Afrika. Ik beloofde de Heer deugdzaamheid, eerzaamheid en devotie, maar het wonder bleef uit. God onderhandelt niet met verliezers."
Een bestseller zal dit waarschijnlijk nooit worden, maar dat je deze kanjer van een roman toch vrij vlot uitleest, schrijf ik toch op het conto van Miguel Bulnes, de jonge auteur van Spaans-Nederlandse afkomst. 

★★★☆☆