Wat een boek! Douglas Stuart beschrijft hier (semi-autobiografisch) de kinderjaren van Shuggie Bain. Vader afwezig, moeder aan de drank verslaafd en de omgeving zo troosteloos dat je het bijna niet voor mogelijk houdt.
Naarmate het verhaal vordert zie je hoe de oudste kinderen steeds meer afstand nemen van hun moeder en hun eigen weg gaan. De kleine Shuggie blijft achter met zijn moeder die zich steeds dieper de put indrinkt. Hij heeft het moeilijk, met zichzelf, zijn geaardheid, zijn thuissituatie.
Doordat het verhaal vanuit het perspectief van de jonge Shuggie geschreven is, komt het vrij hard binnen. En tegelijkertijd creëert dat een warmte voor de personages, die je hard nodig hebt om door de grimmige leefwereld heen het menselijke te blijven zien.
En dat is voor mij de sterkte van deze roman. Hoe kwaad je soms ook bent op Agnes, je ziet ook haar grappige kanten, haar goedbedoelde pogingen, haar schreeuw om liefde en erkenning. Hoe paradoxaal het ook klinkt, in al haar zwakte is ze tegelijkertijd ook een straffe vrouw. En je ziet vooral de onverwoestbare liefde van Shuggie voor zijn moeder.
Als ik zeg dat het met haar slecht afloopt, is dat echt geen spoiler. Dat is van bij het begin vrij duidelijk. Maar komt het nog goed met Shuggie? Dat is een moeilijke. Enerzijds zie je hoe hij na de dood van zijn moeder nog steeds worstelt met zijn identiteit en dat maakt hem een makkelijke prooi. Hij kan ook amper overleven, en kan niet altijd erg kieskeurig zijn.
Het wordt dus een dubbeltje op zijn kant.
Veel leesplezier! En dat is niet cynisch bedoeld: het boek is heel mooi geschreven, met beelden die de clichés ver overstijgen. En ongelooflijk maar waar, er zitten ook grappige momenten in.
★★★★
